انتخاب استاد راهنما برای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و دکترا

نقش استاد راهنما در روند انجام پایان نامه

نقش استاد راهنما در تسریع روند پایان نامه غیر قابل انکار است. استاد راهنما اگر فرصت کافی برای هدایت دانشجو داشته باشد (اغلب اساتید با ضیق وقت مواجهند) و رفتار دلسوزانه داشته با اصلاحات سازنده، موجب بهبود روند پژوهش را فراهم کنند، سرعت پیشرفت پایان نامه افزایش می یابد. در این مقاله سعی شده است عوامل موثر در این زمینه مورد مطالعه قرار گیرد.
در مجموعه «استادراه» راهکارهای لازم را جهت هوشیاری در امر انتخاب استا دراهنما با شما در میان می گذاریم. امیدواریم که مفید واقع شود.

انتخاب استاد راهنما برای پایان‌نامه

استاد راهنما بهتراست چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ 

بهتر است سراغ چه اساتیدی نرویم؟

وظیفه استاد راهنما در قبال پایان‌نامه چیست و چه راهنمایی‌هایی از او بخواهیم؟

نکات مهم دیگر در انتخاب استاد راهنما

نکته مهم اول: در بسیاری  از دانشگاهها بدلیل کمبود اساتید یا پر بودن باکس اساتید راهنما؛ گاها مشاهده میشود که از سمت مدیر گروه به دانشجو پیشنهاد می شود از اساتیدی غیر مرتبط با رشته تخصصی خودشان بعنوان استاد راهنما کمک بگیرند. چنین پدیده ای فقط در برخی از دانشگاههای ایران مشاهده می شود و در دانشگاههای معتبر به شوخی بیشتر شبیه است! دانشجویان به هیچ عنوان نباید زیر بار چنین اقدامی بروند و مطمئن باشید پایان نامه تان از مسیر صحیح خود خارج شده و معضلات متعددی پیش خواهد آمد. بعنوان مثال در یکی از دانشگاههای آزاد برای دانشجویی که در صدد نگارش پایان نامه روانشناسی بود توصیه شد که از استاد مدیریت کمک بگیرد!

نکته مهم دو: استاد محترم راهنما باید تسلط کامل به روشهای مختلف تحقیق داشته باشد تا بتواند دانشجو را در مسیری درست هدایت کند. مکررا مشاهده شده است که برخی از اساتید بدلیل عدم تسلط به روشهای تجزیه و تحلیل داده ها ؛ دانشجویان را از مسیر صحیح خارج کرده و با انبوهی از معضلات مواجه کرده اند. اهمیت این مساله تا حدی است که در برخی از دانشگاهها برای رساله دکترا علاوه بر استاد راهنما و استاد مشاور؛ یک استاد تحت عنوان «استاد روش تحقیق» تعیین می کنند که وظیفه اش فقط نظارت و راهنمایی دانشجو در اجرای متدولوژی است.

نکته مهم سوم: همانطور که می دانید در مقطع دکتری دانشجویان علاوه بر نوشتن رساله و دفاع از آن؛ موظف هستند دو مقاله علمی پژوهشی نیز نوشته و چاپ کنند. برخی از اساتید راهنما خود عضو هیئت تحریریه مجلات معتبر و مورد تایید وزارت علوم هستند که این مساله می تواند یک امتیاز مثبت برای دانشجو باشد چراکه دانشجو پس از استخراج مقاله از رساله خود می تواند با استفاده از روابط استاد محترم راهنما، فرایند چاپ مقاله که گاها بسیار طولانی و فرسایشی است را کوتاه و تسریع نماید.

نکته مهم چهارم: سعی کنید فقط در جستجوی اساتید راهنمای ساده جو و منعطف نباشید.  هرچند استاد راهنمایی که بسیار سخت گیر باشد هم مناسب نیست اما اساتیدی که اصلا سخت گیری ندارند هم برای روند آموزشی شما مناسب نیستند. علی الخصوص اگر در مرحله نگارش پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد هستید و قصد دارید در آینده در سطح دکترا ادامه تحصیل دهید. در چنین شرایطی اگر استاد راهنما خیلی ساده پذیر باشد؛ مطمئن باشید که در سطوح بالاتر به مشکل برخواهید خورد.

نکته مهم پنجم: در تمام مراحل پایان نامه از تخصص اساتید بهره بگیرید و اجازه ندهید اظهار نظر استاد راهنما در خصوص فصول پایان نامه به آخر کار موکول شود. علی الخصوص در انجام فصل چهارم پایان نامه توجه داشته باشید که پیش از شروع این فصل؛ تایید فصل سوم را از استاد گرفته باشید چرا که فصل سوم پایان نامه پیش نیاز فصل چهارم است.